Hydro peroxid, hay Hydro peroxit, Hydro peroxide (tên Việt hóa là Hidrô perôxit hay nước oxy già) là một chất oxy hóa dạng lỏng trong suốt, nhớt hơn một chút so với nước, có các thuộc tính ôxi hóa mạnh và vì thế là chất tẩy trắng mạnh được sử dụng như là chất tẩy uế, cũng như làm chất ôxi hóa, và (đặc biệt ở nồng độ cao như HTP) làm tác nhân đẩy trong các tên lửa.
Công thức phân tử H2O2
Phân tử gam 34,01 g/mol
Tỷ trọng và pha 1,4 g/cm3, lỏng
ỨNG DỤNG TRONG NUÔI TRỒNG THUỶ SẢN
- Cung cấp ôxy cho ao nuôi
Khi hòa tan vào nước, H2O2 cung cấp ôxy theo phản ứng toả nhiệt:
2 H2O2 → 2 H2O + O2 + Nhiệt lượng
1 ml H2O2 50% khi hòa tan vào nước sẽ sinh ra khoảng 0,33 mg O2.
- Diệt tảo dùng 1- 2 lít Oxy già 50% dùng cho 1.000 m3 nước tương đương 0,7 - 1,4 ppm cung cấp 0.65 ppm Oxy hoà tan. Tuy nhiên, H2O2 có khả năng diệt tảo nhưng không có khả năng diệt các nhóm rong trong ao nuôi.
- Liều khuyến cáo để diệt mầm bệnh là ≥ 15 ppm tương đương 21,5 lít Oxy già 50% cho 1.000 m3 nước.
Tuy nhiên với nồng độ 1 -1,4 mg/lít trong ống nghiệm đã có thể diệt được mầm bệnh.(Theo Pedersen et al., 2013)
- Loại bỏ Amoni ( NH3) : liều 64 ppm làm giảm đáng kể hiệu quả loại bỏ amoni (0,13 so với 0,60 g N / m2 / ngày) và quá trình nitrat hóa được phục hồi một phần trong vòng 7 ngày. Tương đương với 91,4 lít nước oxy già sử dụng cho 1.000 m3 nước.
Hình: Nồng độ hydro peroxide đo được trong nước theo thời gian với định mức H2O2 danh nghĩa là ∼64 mg / L
Nguồn: researchgate.net
Hòa tan vào nước ở tỷ lệ 1:1, H2O2 sẽ mất tác dụng trong vòng 5 giờ, do đó hiệu quả của H2O2 phụ thuộc rất lớn vào quá trình bảo quản.
Tuy nhiên nếu sử dụng nồng độ > 5ppm ( >7,15 lít Oxy già 50% cho 1.000 m3 nước) sẽ ảnh hưởng đến hệ sinh thái ao nuôi bao gồm tảo cũng như các vi sinh vật có lợi trong ao khác.
Kết luận:
Như vậy nếu ao nuôi giai đoạn đầu, ít ô nhiễm có thể dùng liều 1-1,4 ppm để giảm tảo mà vẫn có thể diệt một số loại mầm bệnh trong môi trường và an toàn với hệ sinh thái ao nuôi.
Tuy nhiên khi ao nhiễm bẩn, mật độ vi khuẩn gây bệnh tăng cao có thể khuyến cáo khách hàng dùng liều 5 ppm tương đương 7- 7,5 lít cho 1.000 m3 nước để đảm bảo hiệu quả mà an toàn cho ao nuôi.
Đối với ao nuôi đang nhiễm bệnh hoặc trong vùng dịch có thể dùng liều khuyến cáo 15ppm hay tương đương với 21-22 lít oxy già cho 1.000 m3 nước.
Một số lưu ý khi sử dụng Oxy già:
- Khi ao tôm bị thiếu ôxy, người nuôi cần căn cứ vào diện tích ao nuôi, mật độ tôm và yếu tố môi trường để lựa chọn H2O2 với liều lượng sử dụng hợp lý, đảm bảo cấp đủ lượng ôxy cho ao và ít ảnh hưởng đến tôm nuôi.
- H2O2 là chất ôxy hóa nên có khả năng ăn mòn da, do đó người nuôi cần trang bị bảo hộ lao động khi sử dụng.
- H2O2 sẽ có tác dụng mạnh khi sử dụng ở điều kiện ánh sáng và nhiệt độ cao. Chỉ dùng trong nước có độ cứng và độ kiềm thấp. Khi pH lớn hơn 8,3 thì không nên dùng H2O2.
- Cẩn thận trong bảo quản, không để gần những chất dễ gây cháy nổ.
ATA tổng hợp và lược dịch
22/10/2019
Tài liệu tham khảo:
- https://en.wikipedia.org/wiki/Hydrogen_peroxide
- https://www.researchgate.net/publication/256974140_Hydrogen_peroxide_application_to_a_commercial_recirculating_aquaculture_system